Mikołajki to tradycja polska obchodzona 6
grudnia w katolicyzmie i prawosławiu. Do XIX wieku był to na ziemiach polskich
dzień wolny od pracy. W 1969 roku w kościele katolickim jest to już tylko tzw. wspomnienie
dowolne.
Od IX wieku Mikołaj był czczony w
chrześcijaństwie wschodnim i zachodnim jako święty i cudotwórca. Spisany w Bizancjum Żywot
Mikołaja przekazuje, że już w tym czasie 6 grudnia obchodzono w Konstantynopolu święto Mikołaja, które traktowano jako godne
przygotowanie do Bożego Narodzenia. Liczne, zaakceptowane przez Kościół cuda
sprawiły, że na Zachodzie jego wspomnieniu nadano również rangę święta.
Już w X wieku w Mikołajki wystawiano dramaty
liturgiczne dla dzieci, opowiadające historię świętego, które w późnym
średniowieczu staną się niezwykle popularne w całej Europie. Część
badaczy sądzi, że zwyczaj wręczania prezentów związany był początkowo z tymi
przedstawieniami. Inni wskazują na XII-wieczne przekazy ze środkowej Francji,
które informują, że w wigilię święta Mikołaja zakonnice roznosiły prezenty dla
dzieci z biednych rodzin i zostawiały je wieczorem pod drzwiami. W paczkach
znajdowały się pomarańcze i orzechy. Kult świętego był tak popularny, że od XVI
wieku w kalendarzach protestanckich zachowano przy 6 grudnia zapis o
wspominaniu tego dnia Mikołaja.
Nazwę święto zastąpiono w nich Dniem
Mikołaja. W XVII-wiecznych niemieckich pismach protestanckich wyrażano
zaniepokojenie zwyczajem wręczania dzieciom prezentów przez świętego biskupa.
Niektórzy duchowni luterańscy uważali to za przejaw odrzucanego przez
protestantów kultu świętych i proponowali, aby upominki przynosiło Dzieciątko
Jezus w Boże Narodzenie. To najstarszy ślad próby przeniesienia zwyczaju
wręczania dzieciom prezentów z wigilii 6 grudnia na wigilię Bożego Narodzenia.
W średniowiecznej
Europie zachodniej uważano świętego Mikołaja za patrona dzieci. Zbliżone do współczesnych zwyczaje
mikołajkowe są udokumentowane od XV wieku w źródłach polskich, czeskich,
austriackich, holenderskich, belgijskich i niemieckich. Święty Mikołaj pełnił w
nich rolę osoby przynoszącej prezenty z okazji własnego święta. Jego atrybutami
były siwa broda, pastorał, mitra oraz długa, czerwona szata
biskupia. Wieczorem 5 grudnia obdarowywał owocami, orzechami, ciastkami czy cukierkami
dobrze zachowujące się dzieci. Niegrzeczne uderzał pastorałem. Gdy
nie pojawiał się osobiście, dzieci starały się przekazać, że czekają na
prezenty, na różne sposoby. Z Holandii zachowały się zapisy o wystawianiu
butów przy kominku. W Czechach dzieci wieszały skarpety na ramach okiennych, a
w Austrii kładły buty na parapecie.
Współcześnie w Polsce, nocą z 5 na 6
grudnia, podkłada się dzieciom prezenty pod poduszkę, w buciku lub umieszcza
się je w dużej skarpecie. W wielu szkołach wymieniania się drobnymi prezentami
z wcześniejszym losowaniem „swojego mikołajka” czy „swojej mikołajki” (czyli
osoby, którą się obdaruje). W naszej szkole także obchodzony jest Dzień
Mikołaja. Uczniowie wszystkich klas przebierają się w kolory kojarzące się z
tym dniem, czyli czerwony i biały oraz przynoszą rekwizyty św. Mikolaja jak
również reniferów czy śnieżynek. Przynoszą również prezenty, które wręczają
wylosowanym osobom. Temu dniu towarzyszy także świąteczny klimat poprzez
udekorowanie klas łańcuchami, choinkami oraz kolorowymi światełkami. Myślę, że
każdy lubi obchodzić to święto, bo mimo złej pogody za oknem prezenty,
nawet drobne, poprawiają humor uczniom jak i nauczycielom.
Olga Szymaniec klasa IIId
https://pl.wikipedia.org/wiki/Miko%C5%82ajki_(zwyczaj)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz